TUBA-WISP II studie
In de TUBA-WISP II studie zoeken we uit of het weghalen van de eileiders met later weghalen van de eierstokken (experimentele methode) even veilig als het tegelijk weghalen van de eileiders en eierstokken (standaard methode) bij vrouwen met een erfelijk verhoogde kans op eierstokkanker. Veilig betekent dat na beide behandelingen de kans op eierstokkanker even klein is.
Meer informatie is te vinden in de keuzehulp: keuzehulp.tuba-wisp.org
In het filmpje hieronder ziet u de belangrijkste zaken van het onderzoek samengevat.
Adviezen voor hoog-risico vrouwen
Vrouwen met een genmutatie (= verandering in het DNA, ook wel pathogene variant genoemd) in het BRCA1, BRCA2, BRIP1, RAD51C of RAD51D gen krijgen het advies om de eileiders en de eierstokken tegelijk weg te laten halen. Omdat het risico op eierstokkanker stijgt met de leeftijd, moet deze preventieve operatie worden uitgevoerd vóór de leeftijd waarop de kans op eierstokkanker gaat stijgen. Daarom krijgen vrouwen met een BRCA1 genmutatie het advies tegelijk de eileiders en eierstokken te laten weghalen tussen de leeftijd van 35 en 40 jaar; vrouwen met een BRCA2 genmutatie tussen de leeftijd van 40 en 45 jaar; en vrouwen met een BRIP1, RAD51C, of RAD51D genmutatie tussen de leeftijd van 45 en 50 jaar.
Meer informatie over genmutaties is te vinden op de website van Stichting Erfelijke Kanker Nederland: www.kankerindefamilie.nl
Operatie en de gevolgen
Door het tegelijk weghalen van eileiders en eierstokken wordt de kans op eierstokkanker veel kleiner. Door het weghalen van de eierstokken stopt de aanmaak van hormonen direct. Een vrouw komt dan in de vroege overgang. De natuurlijke leeftijd om in de overgang te komen is voor Nederlandse vrouwen ongeveer 52 jaar. Door het weghalen van de eierstokken op de adviesleeftijd, komt een vrouw dus 5 tot 15 jaar eerder in de overgang. De gevolgen van de overgang beginnen direct na de operatie. Deze vroege overgang kan direct klachten geven (zoals het plotseling heel warm krijgen, 's nachts zweten, problemen met slapen en minder zin in seks). Ook geeft een vroege overgang meer kans op ziekten op latere leeftijd: mogelijk meer kans op botontkalking, hart- en vaatziekten en dementie. Er zijn mogelijkheden om deze nadelen van de vroege overgang te verminderen, onder andere door hormonen te nemen. We adviseren om hormonen te gebruiken vanaf de operatie tot de leeftijd van ongeveer 50 jaar (behalve als er een reden is om geen hormonen te gebruiken, zoals borstkanker in het verleden).
Redenen waarom we dit onderzoek doen
1. Deskundigen hebben steeds meer aanwijzingen dat eierstokkanker in de eileiders begint, en niet in de eierstokken. Door de eileiders op jongere leeftijd (tussen 25 en 40 jaar) weg te halen, willen we het ontstaan van kanker vóór zijn. Maar of de kans op eierstok-kanker daarmee echt veel kleiner is, weten we nog niet zeker.
2. De eierstokken zorgen voor het aanmaken van hormonen. Als de eierstokken worden weggehaald, stopt de aanmaak van hormonen. Een vrouw komt dan meteen in de overgang. Vanwege de gevolgen van de overgang willen sommige vrouwen deze operatie uitstellen. In het TUBA en WISP onderzoek hebben we gevonden dat vrouwen die alleen de eileiders lieten weghalen hun eigen (overgangs-gerelateerde) kwaliteit van leven en seksueel functioneren beter vonden vergeleken met de groep vrouwen die de eileiders en eierstokken lieten weghalen.
U kiest welke manier bij u past
In dit onderzoek, KIEST U ZELF de methode die u wilt ondergaan en KIEST U ZELF het tijdstip waarop u de operatie(s) ondergaat.
Als we beide methodes in een plaatje tekenen, ziet dat er zo uit:
Om te kiezen wat het beste bij u past, hebben wij een keuzehulp gemaakt. In deze keuzehulp wordt uitgelegd welke operaties er zijn die de kans op eierstokkanker kleiner maken. De keuzehulp helpt om na te denken over wat voor u belangrijk is: keuzehulp.tuba-wisp.org
Na de operatie
De operatie is normaal gesproken een kijkoperatie. Dit betekent dat via 3 of 4 kleine sneetjes in de buik de eileiders en/of eierstokken worden weggehaald.
- De meeste mensen kunnen na 2 tot 3 weken hun normale leven weer oppakken
- In het geval dat de eierstokken zijn weggehaald, krijgen de meeste vrouwen het advies om met hormoonvervangers te beginnen (behalve bij vrouwen met een reden om geen hormonen te nemen, zoals borstkanker in het verleden)
Zaken van het onderzoek:
- Neem contact op als u vragen heeft, als u niet meer wilt meedoen of als uw contactgegevens veranderen
- Het onderzoeksteam controleert jaarlijks of er kanker is vastgesteld tijdens het onderzoek (hiervoor hoeft u niets te doen)
Indien u suggesties heeft voor het verbeteren van onze website of als u vragen heeft, kunt u contact met ons opnemen: tuba-wisp@radboudumc.nl